Jakie sankcje karne za nie złożenie deklaracji VAT -7?

Stanowisko Ministra Finansów w sprawie złożenia przez podatnika podatku od towarów i usług jest takie, że w przypadku nie złożenia przez podatnika w terminie ustawowym deklaracji VAT-7 i wskazujący nadwyżkę podatku, który został naliczony przed podatkiem należnym i przeniesienie go na miesiąc następny kwalifikuje się jako wykroczenie skarbowe z art. 56 ust. 4 Kodeksu karnego skarbowego.

Innego zdania są doradcy podatkowi. W przypadku nie złożenia deklaracji VAT-7 w terminie narzuconym przez organy podatkowe, czyn taki nie jest wykroczeniem, a zarzucanie naruszenia z art. 56 ust. 4 jest bezpodstawne. Doradcy podatkowi twierdza, że przepis ten nie może być stosowany w przypadku deklaracji VAT- 7, ponieważ należy ona do oświadczeń, w których podstawa i przedmiot opodatkowania są ujawnione.

Urzędy skarbowe nie dostrzegają, że wymieniony przepis kodeksu karnego skarbowego, jak również inne zawarte tam przepisy maja charakter blankietowy, ponieważ w swoich treściach dotyczących czynu karalnego odwołują do innych bardziej skonkretyzowanych unormowań prawnych. Zatem aby ustalić czy czyn karalny rzeczywiście miał miejsce wymaga blankietowego połączenia określonych przepisów szczegółowych, które są zawarte w innych regulacjach prawnych i ustawy karnej. W tym przypadku przepisy szczegółowe są zamieszczone w ustawie o VAT.

W ustawie VAT jest określony przedmiot opodatkowania, którym jest: odpłatne świadczenie usług na terenie państwa, odpłatna dostawa towaru, eksport i import towaru, nabycie towary na terytorium kraju za wynagrodzeniem, oraz podstawa opodatkowania czyli obrót w wysokości kwoty uzyskanej od sprzedaży i pomniejszonej o kwotę podatku.

Przed organem informacje o przedmiocie opodatkowania i podstawie opodatkowania są ujawniane dopiero w momencie złożenia deklaracji VAT-7 a przed jej złożeniem organ podatkowy nie ma informacji na temat wykonania lub nie wykonania czynności podlegającej opodatkowaniu.

Argumentem doradców podatkowych jest więc fakt wskazujący na to, że według przepisów przedmiot i podstawa opodatkowania musi być ujawniona wcześniej niż złożenie deklaracji.

Zastosowanie w przypadku nieterminowego złożenia deklaracji VAT-7 według ekspertów może mieć art. 54 ust. 3 K.k.s, lecz wówczas jest konieczne narażenie należności publicznoprawnej na uszczuplenie.

Minister Finansów twierdzi jednak, że przepis stanowiący o nieterminowym złożeniu deklaracji VAT-7 ma charakter formalny i znamiona czynu karalnego występują wtedy gdy podatnik mimo iż ujawnił podstawę lub przedmiot opodatkowania nie złożył deklaracji w obowiązującym terminie. Zdaniem ministra przepis ten ma charakter blankietowy i dlatego zawarta w nim norma realizuje się dopiero po naruszeniu obowiązku określonego w przepisach ustawowych. Obowiązek i termin składania deklaracji jest zawarty w poszczególnych ustawach podatkowych, a art. 56 ust. 4 K.k.s. stanowi przedmiot ochrony tego obowiązku.

Stanowisko Ministerstwa Finansów jest zatem zgodne z poglądem o istnieniu znamion wykroczenia z art. 56 ust. 4 K.k.s., którymi są ujawnienie przedmiotu i podstawy opodatkowania oraz nie złożenie deklaracji w terminie.

„Podstawa opodatkowania” i „przedmiot opodatkowania” nie zostały zdefiniowane w przepisach dotyczących prawa podatkowego natomiast pojęcie „ujawnienie” nie jest określone w Kodeksie karnym skarbowym.

W doktrynie prawa podatkowego ugruntował się pogląd, że podstawa opodatkowania jest pochodnym pojęciem od przedmiotu opodatkowania a to oznacza, że jeśli nie ma jednego nie ma tez drugiego.

Zadaniem Ministra Finansów, podatnik, który nie złożył w terminie deklaracji VAT- 7 i popełnia znamiona wykroczenia z art. 56 ust. 4 K.k.s. a spowodowane jest to tym, że podatnik „ujawnia” podstawę opodatkowania lub przedmiot opodatkowania a ich wskazanie wpływa na ustalenie wysokości zobowiązania podatkowego.

Minister zgodził się również z interpretacją art. 56 ust. 4 K.k.s dokonaną przez T. Grzegorczyka stwierdzającą, iż dotyczy to takiego oświadczenia lub deklaracji, która dla organu skarbowego ma znaczenie pod względem wysokości należnego podatku i obejmuje też normę regulującą ryzyko uszczuplenia podatku poprzez oszustwo podatkowe.

Jednakże, mimo iż Minister Finansów podziela uznanie dla tych argumentów, podkreśla on też indywidualność każdej sprawy. Przesłanki uzasadniające popełnienie wykroczenia z art. 56 ust 4 K.k.s. powinny być każdorazowo poddane ocenie finansowego organu postępowania przygotowawczego.

Joanna Walerowicz
www.gazetapodatkowa.net